Klasówka z Omnibusa. Czy promocje w Twoim sklepie są zgodne z wytycznymi UOKiK?
Przepisy wynikające z Dyrektywy Omnibus obowiązują od ponad pół roku. W maju 2023 opublikowano wyjaśnienia dla przedsiębiorców, jak w zgodzie z nowymi przepisami oznaczać promocje i obniżki. Podczas webinaru z radcą prawnym Natalią Stojanowską omówiliśmy najbardziej palące prawne kwestie w e-commerce. Poniżej znajdziesz 12 pytań i odpowiedzi, które pojawiły się podczas webinaru.
Organ nadzorczy, czyli Prezes UOKiK przeprowadził już pierwsze kontrole weryfikujące czy przedsiębiorcy dostosowali się do zmian prawnych. Dzięki wynikom kontroli przedsiębiorca ma możliwość sprawdzenia, w jaki sposób organ nadzorczy interpretuje określone obowiązki i jakie działania zostaną uznane za nieprawidłowe. Podczas webinaru z Ekspertką omawialiśmy m.in., na co należy uważać podczas tworzenia reklam informujących o obniżkach cen, a także kiedy nie trzeba informować o najniższej cenie z ostatnich 30 dni. Ważnym wątkiem były kwestie związanie z udostępnianiem opinii konsumenckich o produktach i usługach. Poniżej znajdziesz X pytań i odpowiedzi, które padły podczas webinaru.
1. Czy Dyrektywa Omnibus obejmuje hurtownie sprzedające B2B? Co z w sytuacji, gdy przedsiębiorcy są na prawach konsumenta w hurtowni B2B?
W zakresie informowania o obniżce ceny sprzed 30 dni przed promocją czy publikowania opinii na temat hurtowni, te obowiązki nie mają zastosowania w przypadku klientów hurtowych (B2B), a tylko i wyłącznie w przypadku konsumentów detalicznych (B2C). Ustawa informowania o cenach dotyczy wszystkich relacji: B2C, B2B, B2C premium itd. Prezes UOKiK wydając swoje wyjaśnienia w maju 2023 roku, wprost wskazał, że dotyczą one tylko konsumentów. Jeżeli cena jest widoczna tylko dla zarejestrowanych klientów B2B w przypadku promocji, również musi pojawić się informacje o najniższej cenie sprzed 30 dni. Polski ustawodawca posłużył się pojęciem “informowanie”, a nie “ogłaszanie” i pomimo tego, że mamy do czynienia z zarejestrowanymi klientami obowiązek o informowaniu o obniżce musi zostać spełniony.
2. Czy jeśli oferujemy rabat np. -10% dla klientów zalogowanych to obowiązują przepisy wynikające z Dyrektywy Omnibus? Informujemy o tym w sklepie internetowym, gdzie widzą to tylko użytkownicy zalogowani, ale nie ma oznaczenia -10% przy produktach.
W tym przypadku traktujemy to jako obniżkę na wszystkie produkty stworzoną przez sprzedawcę do zakomunikowana dla określonej grupy podmiotów. To jest wyzwanie związane z OTO (ang. One Time Offer), czyli rabat przysługuje tylko określonej grupie osób po spełnieniu określonych warunków. Tylko osobom, które spełnią określone warunki np. konsumentom z kontem klienta, w sklepie online otrzymają 10% rabatu. Jeżeli w takim sklepie zostanie zorganizowana obniżka, należy poinformować o najniższej cenie z 30 dni przed promocją i uwzględnić w niej te 10% rabatu. Wynika to wyłącznie z faktu, że polski ustawodawca użył sformułowania “informować” zamiast “ogłaszać”, co zobowiązuje sprzedawców do spełnienia obowiązku informacyjnego o cenie.
3. W którym miejscu w sklepie należy poinformować o najniższej cenie z ostatnich 30 dni - czy może to być tylko karta produktu? Czy również listing produktów lub koszyk?
Zgodnie z wytycznymi Prezesa UOKiK informację o najniższej cenie z 30 dni przed startem promocji należy umieścić na wielu etapach ścieżki zakupowej klienta. Obecnie rekomendowane jest, aby ta informacja znalazła się nie tylko na karcie produktu czy w koszyku, ale również w wynikach wyszukiwania, na listingu produktów, na stronie głównej, w ramkach rekomendacji i w innych miejscach, gdzie klient mógłby dokonać zakupu. AtomStore jest już do tego dostosowany.
4. W którym momencie potencjalny klient powinien zostać poinformowany o najniższej cenie z 30 dni przed obniżką w przypadku kodu rabatowego na grupę produktów? Czy już na samej karcie produktu, czy dopiero po wpisaniu kodu rabatowego w koszyku?
Prezes UOKiK wyraźnie w swoich wytycznych podkreśla, że sprzedawca powinien informować klienta o obniżce w różnych miejscach ścieżki sprzedaży (nie oznacza to, że na każdym etapie). W przypadku kodu rabatowego informowanie o tym dopiero na etapie koszyka lub tylko na karcie produktu będzie niewystarczające. Najlepiej dodać tę informację i na karcie produktu i w koszyku w sklepie internetowym.
NOWE PRAWO A REGULAMIN W E-SKLEPIE
5. Jak zakomunikować obniżkę cenową zgodnie z Dyrektywą Omnibus w przypadku oferowania kodu rabatowego na wartość kwotową np. 20 złotych? Rabat rozkłada się proporcjonalnie na produkty, które klient kupi. Czasami to może być 20 zł rabatu na jeden produkt, a innym razem 50 zł.
Przy założeniu, że to klient decyduje, na które produkty wykorzysta rabat kwotowy, sprzedawca nie ma obowiązku informowania o najniższej cenie z 30 dni przed obniżką. Jeżeli taki rabat nie jest powiązany z konkretnym produktem lub grupą produktów w sklepie internetowym, to przepisy wynikające z Dyrektywy Omnibus nie mają zastosowania.
Jeżeli rabat kwotowy 20 zł byłby komunikowany ogólnie oraz np. na banerze, przypisany do konkretnego produktu w sklepie internetowym, wtedy zachodzi konieczność spełnienia obowiązku informacyjnego wynikającego z przepisów.
6. Czy w przypadku promocji “Kup 2 produkty, a otrzymasz konkretny produkt gratis”, czyli promocja 2+1, to czy w tym przypadku trzeba zachować obowiązek informacyjny?
Jeżeli sprzedawca wskazuje konkretny produkt gratisowy, ma obowiązek spełnienia obowiązku informacyjnego. Dlaczego? Ponieważ przedsiębiorca decyduje, co będzie gratisem. To samo dotyczy sytuacji, gdy produkt gratisowy będzie sprzedawany za 1 gr czy 1 zł. Jeżeli klient sam zdecydowałby, który produkt będzie gratisem, wtedy obowiązku informacyjnego nie ma.
7. Co w przypadku mechaniki promocji - np. “Wydaj X zł i otrzymaj gratis”, ale gratisem jest gadżet promocyjny, np. kalendarz, torba, które nie jest w sprzedaży czy należy podawać ich wartość lub z puli, które nie są dostępne w otwartej sprzedaży?
Nie, nie jest to konieczne. Dodatkowo, w tej sytuacji nie ma obowiązku informowania o najniższej cenie sprzed 30 dni dla produktu gratisowego, ponieważ nie można go kupić w sklepie internetowym.
8. Co zrobić w przypadku, gdy personalizacja będzie polegać na określeniu asortymentu biorącego udział w promocji? Chodzi o promocję np. rabat na 10% na koszyk, ale nie na cały asortyment, tylko na wybrane kategorie lub kategorie z wykluczeniem niektórych produktów?
Co do zasady, według wytycznych UOKiK promocje i kody rabatowe na całe zamówienie (koszyk) nie podlegają temu obowiązkowi. Jeżeli jednak będzie ograniczone do określonych kategorii lub z wyłączeniem części produktów dostępnych sprzedaży - obowiązek występuje, ponieważ jako sprzedawca zdefiniowaliśmy zakres promocji. W tej konkretnej sytuacji dochodzi do konieczności spełnienia obowiązku informacyjnego z dyrektywy Omnibus.
9. Jeśli mamy produkt za 100 zł i został on przeceniony na 50 zł i po kilku dniach cena promocyjna jest podniesiona na 60 zł. Jak zaprezentować to na stronie sklepu internetowego, bo względem obecnych przepisów jest to podwyżka, ponieważ odnosimy się tylko do “ceny Omnibus”, cena detaliczna dla UOKiK nie jest istotna.
W tym przypadku występuje sytuacja, w której:
100 zł - jest ceną detaliczną/ wyjściową; 100 zł - to cena najniższa sprzed 30 dni; 50 zł - to cena aktualna;
NASTĘPUJE ZMIANA CENY
50 zł - to cena najniższa sprzed 30 dni; 60 zł - to cena aktualna.
Jeśli chodzi o zmianę ceny wyjściowej, czyli de facto jej redukcję 100 zł na 60 zł, to wtedy cena promocyjna nie ulega zmianie (50 zł). Choć zmieni się WARTOŚĆ PROMOCJI na niższą - zamiast 50% powinno być 16%.
10. W sytuacji, w której robimy obniżkę 10 zł, ale nikt z niej nie skorzysta, to czy robiąc kolejną obniżkę, musimy informować o cenie najniższej z 30 dni z uwzględnieniem tej obniżki?
Tak. Obowiązek informowania o najniższej cenie nie wskazuje dodatkowych warunków w postaci zakupu produktu. Już sam fakt informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi obok informacji o obniżonej cenie nakłada na przedsiębiorcę obowiązek uwidaczniania również informacji o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.
11. Czy wielkość fontu powinna być taka sama w przypadku ceny promocyjnej i regularnej?
Nie, zarówno wielkość fontu, jak i kolor nie muszą być takie same. W przypadku ceny ważne jest, aby była ona widoczna i nie wprowadzała w błąd. Minimalne wymogi dotyczące czytelności na stronach internetowych i które są rekomendowane określone są w wytycznych dostępność stron internetowych WCAG 2.1.
12. Co jeśli oprócz sklepu polskiego prowadzę również drugi na rynku np. niemieckim czy francuskim? Jakie przepisy tam obowiązują? Gdzie ich szukać? Kto prowadzi kontrolę?
Każdy państwo Unii Europejskiej ma swój urząd odpowiedzialny za wprowadzenie i egzekwowanie zapisów dyrektywy Omnibus. W przypadku sprzedaży zagranicznej zdecydowanie rekomenduje się korzystanie z doświadczenia kancelarii prawniczych, które lepiej orientują się w całym spektrum ustawodawstwa w danym kraju dotyczącym sprzedaży w internecie.
Potrzebujesz więcej informacji? Sprawdź bloga naszej Ekspertki.
Natalia Stojanowska prowadzi edukację prawną Tu Dział Prawny oraz Kancelarię Radcy Prawnego.
Autor: Opracowanie prawne: Natalia Stojanowska